Stok kontrolü ve ABC analizi, envanter yönetiminin temel yönlerindendir. Bu iki kavram, bir işletmenin ürünlerini, hammaddelerini ve diğer envanter öğelerini verimli ve maliyet etkin bir şekilde yönetmesine yardımcı olur.
Stok kontrolü, bir işletmenin envanterindeki ürünlerin ve malzemelerin seviyelerini izleme ve düzenleme sürecidir. Bu süreç şunları içerir:
Reorder Point (ROP):
Stok seviyesi bu noktaya ulaştığında, yeni siparişin verilmesi gereken zamandır.
Maksimum ve Minimum Stok Seviyeleri:
Bu seviyeler, envanterin asla aşmaması veya düşmemesi gereken noktaları belirtir.
Sipariş Miktarı:
Bir seferde ne kadar sipariş verilmesi gerektiğini belirler.
Bu bilgiler, stokta gereğinden fazla ya da az ürün bulundurmamanızı sağlar, böylece taşıma maliyetlerini ve olası stok maliyetlerini minimize edersiniz.
ABC analizi, envanter öğelerini değerlerine göre üç kategoriye ayıran bir envanter sınıflandırma yöntemidir:
A Kategorisi:
Bu kategorideki öğeler genellikle toplam envanter değerinin büyük bir kısmını oluşturur ancak genel öğe sayısının sadece küçük bir yüzdesini oluşturur. Bu öğeler en yüksek önceliğe sahiptir ve sürekli olarak izlenmelidir.
B Kategorisi:
Bu kategorideki öğeler, A ve C kategorileri arasında bir değere sahiptir. Orta düzeyde öneme sahiptirler.
C Kategorisi:
C kategorisi öğeleri genellikle toplam envanter öğelerinin büyük bir yüzdesini oluşturur, ancak toplam stok değerinin küçük bir yüzdesini temsil eder. Bu öğeler en düşük önceliğe sahiptir ve genellikle daha az dikkat gerektirir.
ABC analizi, işletmelerin kaynaklarını ve dikkatlerini en kritik envanter öğelerine odaklamalarını sağlar. Bu yöntem, stok kontrol süreçlerini optimize ederek stok maliyetlerini azaltmaya ve hizmet seviyelerini artırmaya yardımcı olur.
Birlikte, stok kontrolü ve ABC analizi, işletmelere envanterlerini daha etkili ve verimli bir şekilde yönetme yeteneği sağlar.